Sáng ngày 27/4 (Tức mùng 8/3 âm lịch), Hội kéo chữ, hay còn gọi là Hoa Trượng hội đã được tổ chức ở Phủ Tiên Hương.

Các đại biểu tham dự hội kéo chữ ở phủ Tiên hương

Đến dự có đồng chí Phạm Quốc Hưng, Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy, Giám đốc Trung tâm Chính trị huyện; các đồng chí lãnh đạo Đảng ủy, chính quyền các ban ngành đoàn thể xã Kim Thái, Thủ nhang Phủ Tiên Hương và khoảng 500 tráng sỹ, đoàn múa rồng, múa sư tử, múa lân, cùng đông đảo Nhân dân và du khách thập phương.

Đ/c Trần Khắc Thiềng, Chủ tịch UBND xã khai mạc hội kéo chữ tại phủ Tiên Hương

Hội hoa trượng nghĩa là trò kéo chữ trở thành một phần mở rộng của lễ hội Phủ Dầy gắn liền với công lao của Vương phi Trần Thị Ngọc Đài (1577-1669), người thôn Thông Khê, xã Cộng Hòa.

Theo tương truyền: Trong một lần chúa Trịnh huy động người dân về kinh thành đắp đê ngăn lũ, khi cùng Chúa đi giám sát việc đắp đê, Vương phi Trần Thị Ngọc Đài thấy những người dân nghèo khổ, bà đã xin chúa Trịnh miễn cho dân Thiên Bản không phải đi lao dịch đắp đê ở kinh thành. Nhớ lời bà dặn khi về qua Phủ Dầy làm lễ tạ Thánh Mẫu Liễu Hạnh, người dân xếp cuốc xẻng thành chữ “Cung Tạ”, tạ ơn Mẫu đã che chở cho dân. Từ đó, “Hoa trượng hội” đã trở thành một hoạt động tiêu biểu trong lễ hội Phủ Dày, được cộng đồng địa phương duy trì và phát triển đến ngày nay.

Tham dự hội hoa trượng là các trai tráng có sức khỏe; tổng cờ (người chỉ huy xếp chữ) và lão trượng (người kiểm duyệt chữ) là những người được cộng đồng tín nhiệm, thường phải là người cao tuổi, thành tâm, am hiểu hoa trượng hội, có sức khỏe, gia đình nề nếp. Để thực hiện hoa trượng hội cần có hàng trăm người tham gia. Thông lệ xưa kia, mỗi làng sẽ chọn ra những thanh niên khỏe mạnh tham gia kéo chữ gọi là phu cờ. Vào buổi sáng ngày kéo chữ, các phu cờ mặc áo cánh vàng, quần trắng, thắt lưng vải đỏ thắt múi đầu rìu, đầu buộc khăn lụa, thả trễ một bên tai, xếp hàng đôi tiến vào sân rộng các phủ. Các hàng, còn gọi là dây, mỗi hàng khoảng 40 quân, do các Tổng cờ chỉ huy. Khi xếp, trên tay phu cờ cầm một hoa trượng. Hoa trượng là gậy tre dài chừng 4m, một đầu có trang trí ngù lông gà, thân gậy được trang trí nhiều khoang xanh, đỏ, vàng.

Sau khi làm lễ bái lạy, dưới sự chỉ huy của tổng cờ, các hàng phu cờ nhịp nhàng di chuyển vào các vị trí đã định, ngồi xuống, hạ gậy để tạo thành các nét chữ cần xếp. Tổng cờ trình với lão trượng đi xem và duyệt chữ. Lão trượng mặc trang phục võ quan màu đỏ, tay cầm cờ, có lọng che, đi từ trên xuống dưới kiểm tra, duyệt các nét chữ. Khi đã duyệt các nét chữ xong, tổng cờ dẫn phu cờ đi theo chỉ dẫn, vòng qua giếng phủ rồi tụ hợp về sân diễn như lúc ban đầu. Cứ như thế, theo nhịp trống, các tổng cờ điều khiển các phu cờ xếp các chữ tiếp theo. Các chữ Hán thường xếp là “Mẫu Nghi Thiên Hạ”, “Quốc Thái Dân An”, “Thiên Hạ Thái Bình”. Khi đã xếp xong các chữ, phu hội chạy một vòng hồ rồi vào sân phủ lễ tạ.

Một số hình ảnh tại Hội kéo chữ ở phủ Tiên Hương

Tại lễ hội Phủ Dầy năm 2023, bộ chữ được kéo ở Phủ Tiên Hương là bộ chữ “Mẫu Nghi Thiên Hạ”. Theo đánh giá của đông đảo du khách, năm nay, Hội kéo chữ được xếp ở Phủ Tiên Hương rất giàu tính tổ chức và tính nghệ thuật. Vì số người tham gia trên nền hội khá đông mà sự chỉ huy, điều khiển lại hoàn toàn bằng hiệu lệnh. Do đó từ tổng cờ đến tráng sỹ đều phải có tính tự giác cao, tinh thần chấp lệnh nghiêm bộ chữ mới hoàn chỉnh được.

Hội hoa trượng cũng phản ánh phong tục tập quán, nghệ thuật trình diễn dân gian, thẩm mỹ của cộng đồng, thể hiện sự đoàn kết mọi tầng lớp Nhân dân, đồng thời giáo dục con cháu truyền thống hiếu thuận, uống nước nhớ nguồn./.

T/h: Huyền Trang

(Trung tâm VH, TT & TT huyện)