Sáng ngày 16/9, UBND xã Tam Thanh đã tổ chức Lễ đón bằng công nhận Đình, đền, chùa, phủ thôn Tiền là di tích Lịch sử - Văn hóa cấp tỉnh.

Các đại biểu và Nhân dân về dự buổi lễ

Về dự buổi lễ có đồng chí Nguyễn Tân Anh - Phó Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch; Lãnh đạo Bảo tàng tỉnh Nam Định; cán bộ, chuyên viên Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch, các đồng chí lãnh đạo đại diện cho các ban, ngành của huyện; lãnh đạo cấp ủy, chính quyền, trưởng các ban, ngành, đoàn thể địa phương cùng đông đảo các tầng lớp Nhân dân trong thôn.

Thôn Tiền, xã Tam Thanh, huyện Vụ Bản là một vùng đất giàu truyền thống lịch sử - văn hóa và cách mạng; nơi đây còn lưu giữ được nhiều di sản văn hóa vật thể, phi vật thể có giá trị. Trong đó có hệ thống di tích lịch sử văn hóa: Đình, đền, chùa, phủ là nơi thờ phụng và tri ân công đức của Nhân dân địa phương đối với Công chúa Thụy Bảo, Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn, Thành hoàng làng Hoằng Tế Đại vương. Đây là những người có công khai khẩn đất đai, tạo dựng làng xóm.

Lãnh đạo UBND xã Tam Thanh báo cáo lịch sử di tích

         Theo lịch sử văn hóa xã Tam Thanh còn ghi lại, Đình làng thờ Thành hoàng Hoằng Tế Đại vương được các cư dân đầu tiên của thôn lập nên, tôn thờ vị Thủy thần có duệ hiệu Hoằng Tế Đại vương làm Thành hoàng để bảo trợ cho cuộc sống nơi vùng đất mới của họ trong bước đường sinh sống và lập nghiệp. Tại đình còn lưu giữ nhiều câu đối ghi nhận sự hiển linh, ứng nghiệm cứu nước, giúp dân của thần. Phủ thờ Công chúa Thụy Bảo là con vua Trần Thái Tông, em vua Trần Thánh Tông, cô của vua Trần Nhân Tông. Người đã có công khai hoang, lập điền trang, mở mang sản xuất, giúp đời sống Nhân dân trong thôn ngày càng phát triển và lập chùa Phúc Lâm để tu hành, lập vườn hoa An Lạc, trồng nhiều loại hoa, cây cảnh để các vương tôn, công chúa, hoàng thân từ hành cung Thiên Trường về vãng cảnh chùa. Tại đây còn lưu giữ 6 sắc phong và văn bia gỗ soạn khắc dưới triều vua Nguyễn, niên hiệu Khải Định năm thứ 4 (1922) có ghi công lao của bà đối với dân, với nước. Nhân dân thôn Tiền lập phủ thờ phụng tri ân công đức của bà. Trên nền đất của vườn hoa An Lạc, Nhân dân Thôn Tiền còn lập đền thờ Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn với ý nghĩa vừa tri ân công  đức vị anh hùng dân tộc, vừa là một vị phúc thần cai quản miền sông nước. Hiện nay, tại đền còn lưu giữ nhiều câu đối ghi nhận việc thờ tự ông. Chùa thôn Tiền được xây dựng từ thượng cổ khi Thuỵ Bảo Công chúa xuất gia về đây xây dựng nên ngôi chùa thờ Phật rồi tu hành đắc đạo thành tiên. Chùa có đôi cánh cửa gỗ từ đời Lê Sơ để lại, có đường nét trạm khắc rất đẹp, theo các nhà khảo cổ rất hiếm có.

Lãnh đạo Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch trao Bằng công nhận di tích và tặng hoa chúc mừng

Đình, đền, chùa, phủ thôn Tiền, xã Tam Thanh được hình thành và tồn tại gắn liền với quá trình hình thành và phát triển của làng xã. Vì vậy, di tích là nơi ghi dấu nhiều sự kiện lịch sử quan trọng và có những đóng góp vào thành tích chung của địa phương trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc và xây dựng đất nước thời kỳ đổi mới. Công trình kiến trúc đình, đền, chùa, phủ thôn Tiền từ khi khởi dựng đến nay vẫn bảo lưu được những giá trị kiến trúc truyền thống. Các hạng mục công trình kiến trúc của đình, đền, phủ có bộ khung bằng gỗ lim với các mảng chạm khắc mang phong cách nghệ thuật thời nhà Lê và thời Nguyễn. Tại di tích còn lưu giữ được nhiều di vật, cổ vật có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học có niên đại thế kỷ XVII, XVIII, XIX như: Hệ thống sắc phong, nhang án, tượng Công chúa Thụy Bảo, hệ thống kinh sách Trần triều Hiển thánh chính kinh tập biên… Bên cạnh những giá trị về lịch sử và kiến trúc nghệ thuật, đình, đền, chùa, phủ thôn Tiền còn là nơi bảo lưu được nhiều hình thức sinh hoạt văn hoá dân gian đặc sắc, tiêu biểu là kỳ lễ hội truyền thống diễn ra từ ngày mồng 5 đến ngày mồng 8 tháng 2 hàng năm; Lễ kỵ Công chúa Thuỵ Bảo diễn ra ngày 5 tháng Giêng Âm lịch; Lễ kỵ Đức Thánh Trần diễn ra ngày 20 tháng 8 Âm lịch, với nghi thức trang trọng như: Dâng hương, tế lễ, rước kiệu... Các hình thức sinh hoạt văn hóa này, góp phần đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của Nhân dân địa phương; đồng thời là sự chuyển giao, tiếp nối của các thế hệ giúp bảo tồn truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc. 

Chủ tịch UBND xã Tam Thanh trao quyết định thành lập Ban quản lý di tích và phát biểu chỉ đạo

Trong những năm qua, được sự quan tâm của Đảng, chính quyền và Nhân dân địa phương cùng sự đóng góp của những người con quê hương đã tiến hành trùng tu, tôn tạo, giúp di tích đình, đền, chùa, phủ thôn Tiền ngày càng thêm khang trang, trở thành trung tâm diễn ra các hoạt động văn hóa, cũng như duy trì phong tục truyền thống đáp ứng nhu cầu văn hoá tâm linh của Nhân dân địa phương.

Các đại biểu dâng hương tại di tích

Lễ rước bằng về các di tích

Với những giá trị lịch sử, văn hóa tiêu biểu, ngày 8/9/2022, di tích Đình, đền, chùa, phủ thôn Tiền, xã Tam Thanh được UBND tỉnh Nam Định ra Quyết định công nhận và xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Tại buổi lễ đón Bằng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh, Nhân dân thôn Tiền, xã Tam Thanh vui mừng, phấn khởi ôn lại lịch sử ra đời của các di tích và tổ chức các hoạt động tế lễ, rước Bằng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh về đền, chùa, phủ trong không khí trang trọng, thành kính.

P/v: Hải Vân – Trung tâm VH – TT&TT huyện