Khái
niệm “chuyển đổi số” được nhắc đến rất nhiều trên các phương tiện
truyền thông đại chúng thời gian qua. Vậy chuyển đổi số là gì và có tầm
quan trọng như thế nào trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0?
Định
nghĩa một cách ngắn gọn và dễ hiểu thì chuyển đổi số (digital
transformation) là sự tích hợp các công nghệ kỹ thuật số vào tất cả các
lĩnh vực của một doanh nghiệp, tận dụng các công nghệ để thay đổi căn
bản cách thức vận hành, mô hình kinh doanh và cung cấp các giá trị mới
cho khách hàng của doanh nghiệp đó cũng như tăng tốc các hoạt động kinh
doanh.
Chuyển
đổi số cũng là một sự thay đổi về văn hóa của các doanh nghiệp, đòi hỏi
các doanh nghiệp phải liên tục thay đổi, thử nghiệm cái mới và thoải
mái chấp nhận các thất bại.
Không
chỉ có vai trò quan trọng tại các doanh nghiệp mà chuyển đổi số còn
đóng vai trò quan trọng trong các lĩnh vực khác của xã hội như chính
phủ, truyền thông đại chúng, y học, khoa học...
Tại
Việt Nam, khái niệm Chuyển đổi số được hiểu theo nghĩa là quá trình
thay đổi từ mô hình doanh nghiệp truyền thống sang doanh nghiệp số bằng
cách áp dụng công nghệ mới như dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật
(IoT), điện toán đám mây (cloud computing)… nhằm thay đổi phương thức
điều hành, lãnh đạo, quy trình làm việc, văn hóa công ty.
Những
lợi ích dễ nhận biết nhất của chuyển đổi số đối với doanh nghiệp đó là
cắt giảm chi phí vận hành, tiếp cận được nhiều khách hàng hơn trong thời
gian dài hơn; lãnh đạo ra quyết định nhanh chóng và chính xác hơn nhờ
hệ thống báo cáo thông suốt kịp thời, tối ưu hóa được năng suất làm việc
của nhân viên... Những điều này giúp tăng hiệu quả hoạt động và tính
cạnh tranh của tổ chức, doanh nghiệp được nâng cao.
Tận
dụng các nền tảng công nghệ sẽ giúp các doanh nghiệp cải thiện được
nhiều lĩnh vực và hướng đến 5 mục đích cuối cùng của chuyển đổi số: Tăng
tốc độ ra thị trường; Tăng cường vị trí cạnh tranh trên thị trường;
Thúc đẩy tăng trưởng doanh thu; Tăng năng suất của nhân viên; Mở rộng
khả năng thu hút và giữ chân khách hàng
Chuyển đổi số còn
góp phần gia tăng năng suất lao động. Nghiên cứu của Microsoft cho thấy,
năm 2017, tác động của chuyển đổi số tới tăng trưởng năng suất lao động
ở vào khoảng 15%, đến năm 2020, con số này là 21%.
Đối
với người dân, chuyển đổi số làm thay đổi cách chúng ta sống, làm việc
và giao dịch với nhau. Với nhà nước, chuyển đổi số dùng dữ liệu và công
nghệ số để thay đổi trải nghiệm người dùng với các dịch vụ do nhà nước
cung cấp, thay đổi quy trình nghiệp vụ, thay đổi mô hình và phương thức
hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước.
Chuyển đổi
số đang ngày một thay đổi nhận thức của những nhà lãnh đạo, những người
có khả năng quyết định hướng đi và khả năng chuyển đổi thành công của tổ
chức. Bộ máy chính quyền của nhiều quốc gia sau khi nhận ra tầm quan
trọng của chuyển đổi số trong việc gia tăng hiệu quả hoạt động và bảo
đảm an ninh quốc gia, đã lập tức bước vào một “cuộc đua” mới trong việc
áp dụng chuyển đổi số.
Trước
đây, các công nghệ kiểu cũ thì chỉ có các công ty lớn với tiềm lực kinh
tế mạnh mới có thể tiếp cận được công nghệ đó. Do vậy, họ luôn dẫn đầu
thị trường, ít nhất là một vài bước. Nhưng bây giờ, dù công ty nhỏ hay
những startup mới đều có thể tiếp cận được công nghệ không thua kém gì
các những công ty lớn.
Tốc
độ chuyển đổi số tại các khu vực và quốc gia là khác nhau, tùy thuộc
vào mức độ phát triển công nghệ và tốc độ chuyển đổi mô hình doanh
nghiệp. Trong đó khu vực châu Âu được đánh giá là khu vực có tốc độ
chuyển đổi số nhanh nhất, tiếp đến là Mỹ và các quốc gia tại châu Á. Các
doanh nghiệp tại Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức
trong cuộc đua chuyển đổi số.
Tại
Việt Nam, các mô hình chuyển đổi số cũng đang tạo ra những dịch vụ có
ích cho người dân và tận dụng một cách hiệu quả nguồn lực nhàn rỗi của
xã hội. Tuy nhiên, chúng cũng tạo ra những mâu thuẫn, thay đổi cơ bản
với mô hình kinh doanh truyền thống. Thế mạnh công nghệ mới đang giúp
cho các doanh nghiệp khởi nghiệp giành lợi thế trên các lĩnh vực công
nghiệp truyền thống.
Xu
thế này tạo ra những thay đổi quan trọng trong chuỗi giá trị các ngành
công nghiệp cũng như chuỗi cung ứng toàn cầu. Trong bối cảnh của nền
kinh tế số hiện nay, đòi hỏi các tổ chức, doanh nghiệp và mô hình truyền
thống phải có sự thay đổi mạnh mẽ để tiếp tục tồn tại và phát triển.
Với
dân số gần 100 triệu người và là nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng
nhanh nhất nhì khu vực, dân số trẻ năng động và có khả năng tiếp cận
công nghệ cao nhanh chóng, các chuyên gia đánh giá Việt Nam có tiềm năng
rất lớn trong việc chuyển đổi số. Đây là những cơ hội mạnh mẽ để các
doanh nghiệp Việt Nam tạo ra sự đột phá trên thị trường nhờ vào chuyển
đổi số.