4 thủ tục hành chính đất đai cần Sổ hộ khẩu giấy
Đồng
thời, từ ngày Luật Cư trú có hiệu lực thi hành, trong quá trình xây
dựng các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành
của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, cũng như các dự thảo văn bản
do Bộ Tài nguyên và Môi trường trình cơ quan có thẩm quyền ban hành
không còn quy định liên quan đến Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú để bảo đảm tính
thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật.
Qua nghiên cứu, rà
soát các văn bản quy phạm pháp luật về đất đai quy định việc nộp Sổ hộ
khẩu, Sổ tạm trú hoặc có yêu cầu về giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú
và sử dụng thông tin về nơi cư trú là điều kiện để thực hiện thủ tục
hành chính về đất đai đều đã được cơ quan có thẩm quyền ban hành trước
ngày 01/7/2021, cụ thể: Xác định việc sử dụng đất ổn định của người sử
dụng đất (Điều 21 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014).
Xác
nhận nguồn thu nhập ổn định từ sản xuất nông nghiệp của hộ gia đình, cá
nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp theo quy định tại khoản 30 Điều 3
của Luật Đất đai (khoản 2 Điều 2 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP, khoản 4
Điều 3 Thông tư số 33/2017/TT-BTNMT).
Đăng ký biến động đất đai,
tài sản gắn liền với đất trong trường hợp thỏa thuận hợp nhất hoặc phân
chia quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất của hộ gia đình, của vợ
và chồng (khoản 5 Điều 9 Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT ngày 19/5/2014).
Đăng
ký biến động về sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất do thay đổi thông
tin về người được cấp Giấy chứng nhận (thay đổi người đại diện là chủ
hộ hoặc người đại diện là thành viên của hộ gia đình) (Khoản 6 Điều 9
Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT, được sửa đổi bởi khoản 1 Điều 19 Thông tư
số 02/2015/TT-BTNMT; khoản 4 Điều 7 Thông tư số 33/2017/TT-BTNMT);
Trong
các quy định tại Nghị định, Thông tư này có một số thủ tục hành chính
về đất đai quy định nộp Sổ hộ khẩu là thành phần của hồ sơ để xác định
thời điểm sử dụng đất của người sử dụng đất; số thành viên có chung
quyền sử dụng đất của hộ gia đình tại thời điểm Nhà nước giao đất, cho
thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng
đất; thời điểm sử dụng đất của vợ, chồng.
Do đó, khi cơ quan nhà
nước có thẩm quyền thực hiện giải quyết thủ tục hành chính về đất đai
liên quan đến các trường hợp này thì cần thiết phải sử dụng các thông
tin trong Sổ hộ khẩu đã cấp trước đây (cấp trước ngày 01/7/2021).
Để
làm rõ vấn đề khó khăn, vướng mắc này, Tổng cục Quản lý đất đai, Bộ Tài
nguyên và Môi trường đã tổ chức làm việc với Cục Cảnh sát quản lý hành
chính và trật tự xã hội (C06) thuộc Bộ Công an, Cục Kiểm soát thủ tục
hành chính thuộc Văn phòng Chính phủ để rà soát việc thực hiện chia sẻ,
kết nối và cung cấp thông tin liên quan đến Sổ hộ khẩu đã cấp trước đây
khi giải quyết thủ tục hành chính về đất đai cho người sử dụng đất.
Tuy
nhiên, trong Cơ sở dữ liệu về dân cư hiện nay chỉ thể hiện, chia sẻ và
cung cấp được dữ liệu về nhân thân của cá nhân, của hộ gia đình tại thời
điểm từ ngày 01/7/2021 đến nay mà không cung cấp được dữ liệu biến động
về Sổ hộ khẩu, cũng như thông tin về Sổ hộ khẩu đã được cấp trước ngày
01/7/2021.
Do đó, đối với những nơi chưa được kết nối, chia sẻ dữ
liệu quốc gia về dân cư hoặc trường hợp phải sử dụng thông tin về Sổ hộ
khẩu đã được cấp trước ngày 01/7/2021 mà người dân đã bị thu hồi Sổ hộ
khẩu thì sẽ không đủ thành phần hồ sơ để thực hiện thủ tục hành chính về
đất đai.
Giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc
Trên cơ sở
quy định của Luật Cư trú, chỉ đạo Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và
Môi trường tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để
nghiên cứu, rà soát các văn bản thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ để
sửa đổi kịp thời đáp ứng được yêu cầu.
Đồng thời, khi cơ quan
tài nguyên và môi trường giải quyết thủ tục hành chính về đất đai cho
người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì thực hiện
việc kết nối, chia sẻ thông tin từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Theo
đó, về xử lý theo thẩm quyền của Bộ Tài nguyên và Môi trường thì một số
nội dung liên quan đã được xử lý một phần tại Thông tư số
09/2021/TT-BTNMT.
Tại khoản 5 Điều 11 Thông tư số
09/2021/TT-BTNMT đã quy định: “Đối với trường hợp nộp hồ sơ thực hiện
thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp Giấy chứng nhận
mà có yêu cầu thành phần là bản sao Giấy chứng minh nhân dân hoặc Giấy
chứng minh quân đội hoặc thẻ Căn cước công dân hoặc Sổ hộ khẩu hoặc giấy
tờ khác chứng minh nhân thân thì cơ quan tiếp nhận hồ sơ sử dụng dữ
liệu từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư mà không yêu cầu người nộp hồ
sơ phải nộp các giấy tờ này để chứng minh nhân thân trong trường hợp dữ
liệu quốc gia về dân cư được chia sẻ và kết nối với dữ liệu của các
ngành, các lĩnh vực (trong đó có lĩnh vực đất đai)” để hạn chế xuất
trình giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú và sử dụng thông tin về nơi
cư trú khi người sử dụng đất thực hiện TTHC về đất đai theo quy định của
Luật Cư trú, bảo đảm đẩy mạnh cải cách TTHC theo chỉ đạo Chính phủ, Thủ
tướng Chính phủ.
Hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã xây
dựng dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của một số thông tư
liên quan đến hoạt động kinh doanh thuộc phạm vi chức năng quản lý của
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành trong năm 2022 để tiếp
tục xử lý đầy đủ các nội dung liên quan đến Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú hoặc
có yêu cầu về giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo yêu cầu của Luật
Cư trú.
Đồng thời, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành theo
thẩm quyền Quyết định số 1686/QĐ-BTNMT ngày 30/8/2021 về việc công bố
thủ tục hành chính mới ban hành; thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ
sung; thủ tục hành chính thay thế trong lĩnh vực đất đai thuộc phạm vi
chức năng quản lý nhà nước của Bộ, trong đó quy định việc chia sẻ, kết
nối dữ liệu dân cư phục vụ công tác giải quyết thủ tục hành chính về đất
đai: “Đối với trường hợp dữ liệu quốc gia về dân cư được chia sẻ và kết
nối với dữ liệu của các ngành, các lĩnh vực (trong đó có lĩnh vực đất
đai) thì cơ quan tiếp nhận hồ sơ sử dụng dữ liệu từ cơ sở dữ liệu quốc
gia về dân cư mà không yêu cầu người nộp hồ sơ phải nộp bản sao Giấy
chứng minh nhân dân hoặc Giấy chứng minh quân đội hoặc thẻ Căn cước công
dân hoặc Sổ hộ khẩu hoặc giấy tờ khác để chứng minh nhân thân.”
Về
đề xuất hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền của
Chính phủ, đối với các thủ tục hành chính về đất đai quy định việc nộp
Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú hoặc có yêu cầu về giấy tờ, tài liệu xác nhận về
cư trú thuộc thẩm quyền ban hành của Chính phủ (xác định việc sử dụng
đất ổn định của người sử dụng đất tại Điều 21 Nghị định số
43/2014/NĐ-CP; Xác nhận nguồn thu nhập ổn định từ sản xuất nông nghiệp
của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp theo quy định
tại khoản 2 Điều 2 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP): Bộ Tài nguyên và Môi
trường đã đề xuất sửa đổi, bổ sung tại dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ
sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai cũng
như phối hợp với Bộ Công an để rà soát, hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa
đổi, bổ sung một số điều của 19 Nghị định do Bộ Công an chủ trì xây
dựng, trình Chính phủ ban hành trong năm 2022.
Các nội dung trên
được đề xuất sửa đổi theo hướng trường hợp không khai thác được thông
tin hoặc thông tin đó không có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia, Cơ sở dữ
liệu chuyên ngành và hệ thống thông tin do cơ quan nhà nước tạo lập thì
cơ quan có thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ
công gửi văn bản đến cơ quan đăng ký cư trú, quản lý về thông tin của
công dân để xác nhận, cung cấp thông tin.
VHTT Vụ Bản