Ngày 17/4,
tức ngày mùng 9/3
năm Giáp Thìn,
tại Đình làng Tân Cốc, UBND xã Tân Thành đã tổ chức lễ hội Đình làng Tân Cốc
năm 2024.
Tham dự lễ hội có các đồng chí lãnh đạo
Đảng, chính quyền và trưởng các ban ngành, đoàn thể địa
phương, các đồng chí Bí thư chi
bộ, trưởng xóm cùng
đông đảo con em xa quê và Nhân dân địa phương.
Lãnh đạo xã Tân Thành nổi
Chiêng, trống khai mạc lễ hội
Đình làng Tân Cốc, xã
Tân Thành được xây dựng cách đây khoảng 600 năm từ thời nhà Lê, cùng với công
cuộc khai hoang, tạo lập làng xã của 16 dòng họ “Thập lục gia tiên tổ”.
Hiện nay, tại di tích còn lưu giữ nhiều di vật, cổ vật như: Bia đá, Văn chỉ,
bài vị mang phong cách nghệ thuật thế kỷ XVII - XVIII đã chứng minh
cho lịch sử hình thành của di tích. Nơi đây trở thành nơi thờ vị thần Linh Lang
đại vương và thủy tổ của 16 dòng họ trong làng. Theo truyền thuyết Linh Lang là
Hoàng tử của vua Lý Thái Tông (1028- 1054) và cung phi Phương Nương. Sau khi có
công đánh giặc cứu nước, Hoàng tử đã hoá thành Giao Long trườn mình về Hồ Tây.
Vì vậy, Hoàng tử Linh Lang là một vị thần có nguồn gốc liên quan đến tín ngưỡng
thờ thuỷ thần, một tín ngưỡng được hình thành và phát triển gắn liền với cư dân
nông nghiệp trồng cây lúa nước. Hoàng tử Linh Lang được các triều đại phong
kiến thời Hậu Lê, thời Nguyễn ban tặng cho 20 đạo sắc phong ghi nhận công lao
đóng góp của Hoàng tử. Nhớ công đức của thần, nhà vua cho lập đền thờ phụng.
Cùng với nhiều nơi trong cả nước, Nhân dân xã Tân Thành coi Linh Lang Đại Vương
là thành hoàng làng và thờ tại đình làng Tân Cốc.
Lãnh đạo xã Tân Thành cùng
Nhân dân thực hiện Nghi thức dâng hương tại cung cấm trong Đình và Khu Văn Chỉ
trong khuôn viên Đình làng Tân Cốc
Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và đế
quốc Mỹ, Đình làng Tân Cốc là nơi che trở nhiều đơn vị bộ đội luyện tập trên
đường hành quân, sung trận trên khắp các chiến trường diệt giặc cứu nước. Ngoài
ra, Đình làng còn là nơi giúp nhân dân địa phương trong quá trình sản xuất lúa
gạo… Chiến tranh kết thúc, đất nước bước vào thời kỳ xây dựng và phát triển,
Đình làng Tân Cốc là trụ sở làm việc của cấp ủy, chính quyền địa phương trong
những năm tháng còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, giúp Đảng bộ và Nhân dân
địa phương vượt qua mọi khó khăn, vươn lên xây dựng quê hương Tân Thành ngày
càng giàu đẹp.
Trải qua từng giai đoạn lịch sử, Đình Làng
Tân Cốc đã xuống cấp và được trung tu, tôn tạo nhiều lần. Trên câu đối toà tiền
đường, trung đường, cung cấm còn lưu giữ dòng chữ Hán ghi niên đại tu sửa vào
các năm Gia Long Kỷ Mùi (1819), Tự Đức 6 (1853), Kiến Phúc Giáp Thân (1884).
Hiện nay công trình kiến trúc đình làng Tân Cốc được xây dựng trên một khuôn
viên rộng gần 6000m2 gồm các hạng mục: cổng, nghi môn, sân
vườn, bình phong, khu Văn chỉ và công trình kiến trúc trung tâm với các toà
tiền đường, trung đường, cung cấm. Các công trình kiến trúc của đình làng Tân
Cốc được lắp dựng bằng vật liệu gỗ lim với gần 20 gian lớn nhỏ. Mặc dù qua
nhiều lần trùng tu, tôn tạo song các hạng mục kiến trúc của đình vẫn bảo lưu
được phong cách kiến trúc nghệ thuật thời Hậu Lê, thế kỷ XVIII. Đặc biệt tại di
tích còn lưu giữ được nhiều hiện vật có giá trị về nghệ thuật mang phong cách
nghệ thuật thời Hậu Lê, thế kỷ XVII - XVIII như: Bia đá niên hiệu Chính Hoà 18
(1697), hệ thống ngai và bài vị thờ Đức thánh Linh Lang đại vương, kiệu bát
cống, đã góp phần tôn thêm giá trị cho công trình kiến trúc. Từ những giá trị
tiêu biểu về lịch sử, kiến trúc nghệ thuật, ngày 11 tháng 9 năm 2013, Đình làng
Tân Cốc, xã Tân Thành được UBND tỉnh Nam Định công nhận là di tích kiến trúc
nghệ thuật cấp tỉnh.
Lưu giữ và phát huy những giá trị văn hóa,
lịch sử của quê hương, trong những năm qua, công tác quản lý, bảo tồn giá trị
di sản văn hóa, đặc biệt là trong lĩnh vực bảo tồn giá trị di tích lịch sử văn
hóa nghệ thuật Đình làng luôn được cấp ủy, chính quyền xã Tân Thành quan tâm.
Nhất là trong những năm
gần đây, công tác quản lý và phát huy giá trị của di tích đã đi vào nề nếp.
Dưới sự quản lý điều hành của Ban quản lý di tích cùng sự chung tay các mạnh
thường quân, Con em xa quê và Nhân dân địa phương, Đình làng Tân Cốc được bảo
tồn, trùng tu ,tôn tạo ngày càng khang trang hơn, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng,
tâm linh của nhân dân địa phương. Hàng năm, tại di tích diễn ra một số kỳ lễ
với nhiều hình thức sinh hoạt văn hoá dân gian, thể hiện sự tri ân, thành kính của nhân dân
địa phương đối với vị Thành hoàng làng và các vị Thập lục gia tiên tổ đã có
công dựng làng giữ nước.
Lễ hội Đình làng Tân Cốc năm nay được tổ chức
trong 1 ngày, với các nghi lễ như
lễ dâng hương, lễ tế của các dòng họ và nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ thu
hút các tầng lớp Nhân dân tham gia.
Việc tổ chức Lễ hội là nhằm đáp ứng nhu cầu
văn hóa tín ngưỡng của Nhân dân; cầu mong mưa thuận gió hòa, Nhân dân ngày càng
có cuộc sống đủ đầy, sung túc; qua đây cũng là dịp gắn kết tình làng nghĩa xóm,
động viên các tầng lớp Nhân dân tích cực thi đua phát triển kinh tế, xây dựng
đời sống văn hóa ở cơ sở. Lễ hội truyền thống Đình làng Tân Cốc, xã Tân
Thành góp phần giáo
dục thế hệ trẻ về truyền thống của quê hương và cũng là dịp để nhiều người con quê hương đang công tác, làm ăn ở xa cũng về dự hội, góp công góp
sức tôn tạo, nâng cấp các di
tích lịch sử văn hóa của địa phương ngày một khang trang, đáp ứng
nhu cầu tín ngưỡng của Nhân dân.
P/v:
Hải Vân